Mua tài sản của cá nhân không kinh doanh có cần hóa đơn? Có được tính vào chi phí được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp? Thủ tục hồ sơ mua tài sản của cá nhân không kinh doanh gồm những gì?
1. Căn cứ pháp lý về việc mua tài sản của cá nhân không kinh doanh
a. Pháp lý về thuế giá trị gia tăng
Căn cứ khoản 3, điều 5, thông tư 219/2013/TT-BTC về thuế giá trị gia tăng
“Tổ chức, cá nhân không kinh doanh, không phải là người nộp thuế GTGT bán tài sản.
Ví dụ 16: Ông A là cá nhân không kinh doanh bán 01 ô tô 4 chỗ ngồi cho ông B với giá là 600 triệu đồng thì ông A không phải kê khai, tính thuế GTGT đối với số tiền bán ô tô thu được.”
Như vậy về thuế GTGT thì hoạt động này không phải kê khai, tính thuế.
b. Pháp lý về hóa đơn
Căn cứ điểm a, khoản 2, điều 13, nghị định 123/2020/NĐ-CP về hóa đơn cấp theo từng lần phát sinh
“2. Quy định về cấp và kê khai xác định nghĩa vụ thuế khi cơ quan thuế cấp hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế theo từng lần phát sinh như sau:
a) Loại hóa đơn cấp theo từng lần phát sinh
a.1) Cấp hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế theo từng lần phát sinh là hóa đơn bán hàng trong các trường hợp:
– Hộ, cá nhân kinh doanh theo quy định tại khoản 4 Điều 91 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 không đáp ứng điều kiện phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế nhưng cần có hóa đơn để giao cho khách hàng;
– Tổ chức không kinh doanh nhưng có phát sinh giao dịch bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ;
– Doanh nghiệp sau khi đã giải thể, phá sản, đã chấm dứt hiệu lực mã số thuế có phát sinh thanh lý tài sản cần có hóa đơn để giao cho người mua;
– Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, hộ, cá nhân kinh doanh thuộc diện nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp trực tiếp thuộc các trường hợp sau:
+ Ngừng hoạt động kinh doanh nhưng chưa hoàn thành thủ tục chấm dứt hiệu lực mã số thuế có phát sinh thanh lý tài sản cần có hóa đơn để giao cho người mua;
+ Tạm ngừng hoạt động kinh doanh cần có hóa đơn giao cho khách hàng để thực hiện các hợp đồng đã ký trước ngày cơ quan thuế thông báo tạm ngừng kinh doanh;
+ Bị cơ quan thuế cưỡng chế bằng biện pháp ngừng sử dụng hóa đơn.
a.2) Cấp hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế theo từng lần phát sinh là hóa đơn giá trị gia tăng trong các trường hợp:
– Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức khác thuộc diện nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ thuộc các trường hợp sau:
+ Ngừng hoạt động kinh doanh nhưng chưa hoàn thành thủ tục chấm dứt hiệu lực mã số thuế có phát sinh thanh lý tài sản cần có hóa đơn để giao cho người mua;
+ Tạm ngừng hoạt động kinh doanh cần có hóa đơn giao cho khách hàng để thực hiện các hợp đồng đã ký trước ngày cơ quan thuế thông báo tạm ngừng kinh doanh;
+ Bị cơ quan thuế cưỡng chế bằng biện pháp ngừng sử dụng hóa đơn.
– Tổ chức, cơ quan nhà nước không thuộc đối tượng nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ có bán đấu giá tài sản, trường hợp giá trúng đấu giá là giá bán đã có thuế giá trị gia tăng được công bố rõ trong hồ sơ bán đấu giá do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt thì được cấp hóa đơn giá trị gia tăng để giao cho người mua.”
Căn cứ quy định trên thì không có trường hợp nào CQT cấp hóa đơn theo từng lần phát sinh cho cá nhân không kinh doanh mà có phát sinh bán tài sản.
c. Pháp lý về thuế thu nhập doanh nghiệp
Căn cứ điểm 2.4, khoản 4, điều 4, thông tư 96/2015/TT-BTC về thuế thu nhập doanh nghiệp
“2.4. Chi phí của doanh nghiệp mua hàng hóa, dịch vụ (không có hóa đơn, được phép lập Bảng kê thu mua hàng hóa, dịch vụ mua vào theo mẫu số 01/TNDN kèm theo Thông tư số 78/2014/TT-BTC) nhưng không lập Bảng kê kèm theo chứng từ thanh toán cho người bán hàng, cung cấp dịch vụ trong các trường hợp:
– Mua tài sản, dịch vụ của hộ, cá nhân không kinh doanh trực tiếp bán ra;”
Như vậy thuế TNDN cũng cho phép các giao dịch mua tài sản của cá nhân không kinh doanh không cần có hóa đơn vẫn được tính vào chi phí được từ khi xác định thuế TNDN.
Mua tài sản của cá nhân không kinh doanh
2. Kết luận khi mua tài sản của cá nhân không kinh doanh
- Không cần hóa đơn lẻ (hóa đơn theo từng lần phát sinh) của cơ quan thuế
- Không phải kê khai, tính thuế giá trị gia tăng
- Được tính vào chi phí được trừ khi xác định chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp
- Nếu mua tài sản cần đăng ký quyền sở hữu thì phải làm các thủ tục sang tên đổi chủ với cơ quan chức năng.
3. Bộ hồ sơ để được tính vào chi phí được trừ
- Hợp đồng mua bán
- Biên bản bàn giao
- Chứng từ thanh toán (tiền mặt cũng được vì không có hóa đơn)
- Hồ sơ sang tên đổi chủ (nếu có)
- Bảng kê 01/TNDN (bảng kê thu mua HHDV không có hóa đơn)
- Giấy tờ của cá nhân bán tài sản (CMT, CCCD…)
Trên đây là cơ sở pháp lý về việc mua tài sản của cá nhân không kinh doanh. Hy vọng đã giải đáp được thắc mắc của nhiều bạn kế toán trong quá trình làm việc có phát sinh về nghiệp vụ này. Chúc các bạn thành công!
Xem thêm về hoạt động thuê tài sản
